Quang Toàn (TTXVN). Đề xuất này được đưa ra sau cuộc làm việc giữa VSA với Vụ Chính sách thuế của Bộ Tài chính và một số lãnh đạo doanh nghiệp khai phá quặng sắt và niken quý về việc kế hoạch tăng thuế tài nguyên. /. Có doanh nghiệp chỉ đi thu mua quặng sắt của lao động nhàn rỗi đi khai khẩn thiếu kiến thức công nghiệp và nghề nghiệp, hoang phí tài nguyên, tàn phá môi trường, nhiều trường hợp trốn thuế và phí nên giá bán sản phẩm rất rẻ. Nhiều doanh nghiệp thép đã đang bên bờ vực phá sản. Hơn nữa, khi xuất khẩu, các doanh nghiệp Việt Nam thường phải đối diện với các vụ kiện chống bán phá giá của các nước.
Trong công văn trên, VSA nêu rõ các doanh nghiệp đầu tư vào khai khoáng (quặng sắt, quặng niken) cần lượng vốn lớn, thời gian thu hồi vốn dài, có nhiều rủi ro không lường trước được, địa điểm phá hoang thường nằm ở khu vực miền núi bóng gió, cơ sở hạ tầng yếu kém, khó khăn tuyển dụng lao động có kỹ thuật cao và ổn định lâu dài.
Theo số liệu điều tra và phân tách của nhóm công tác tại cửa khẩu phía Bắc trong năm 2011 và 2012, xuất khẩu quặng sắt lậu rất lớn và chênh lệch giá cao gây thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng cho Nhà nước (VSA đã có công văn bẩm Chính phủ). Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới cũng như các khó khăn nội tại của kinh tế Việt Nam, trong các năm gần đây, lượng thép tiêu thụ đã giảm mạnh, trong khi cung vượt xa cầu.
Nên chi, các chính sách của quốc gia cần có tính nhất quán cao. Trong khi việc tiêu thụ thép gặp nhiều khó khăn, ngành thép còn phải đối diện với thép giá rẻ nhập khẩu từ Trung Quốc. Những loại quặng này được nhặt nhạnh bán cho cá nhân chủ nghĩa hoặc công ty xuất lậu đi Trung Quốc. Các doanh nghiệp sinh sản thép buộc phải cắt giảm sản lượng, chỉ phát huy được 50-60% công suất thiết kế.
Theo VSA, nếu Nhà nước đấu tăng thuế tài nguyên đối với quặng sắt và quặng niken từ mức 10% lên 15% làm uổng sinh sản tăng lên, trong khi giá bán không được tăng do cầu yếu sẽ đẩy các doanh nghiệp thép vào hoàn cảnh khó khăn hơn, khó cạnh tranh với sản phẩm thép du nhập.
VSA cũng nhận thực tế hiện giờ còn có một số doanh nghiệp nhỏ, đầu tư không cơ bản, sản xuất nhỏ lẻ.
