Vòng đàm phán thứ 19 dự kiến tại Brunei từ ngày 22 đến 30-8-2013, với sự tham dự của 12 nước thành viên
Với dệt may, và da giày - hai ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam và được Việt Nam chú trọng trong thương thảo TPP, vấn đề được đặt ra là làm thế nào để phát triển nguồn nguyên phụ liệu ngay trong nước để hưởng lợi từ TPP trong vài năm tới.Thu Buổi tọa đàm về TPP hôm 21-8 tại TPHCM. Ông Lý cho rằng, trong tình huống này thì doanh nghiệp nên quay lại cập nhật những thông báo hệ trọng đến các cam kết trong Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), và hiệp nghị Thương mại song phương Việt - Mỹ (BTA).
T. Dự định thương lượng TPP sẽ kết thúc vào tháng 10-2013 về mặt kỹ thuật.
Để phát triển nội lực, đại diện của Garmex Sài Gòn chia sẻ, hiện công ty may mặc này đã cơ cấu lại khách hàng để phát triển lại thị trường, tức thay vì để khách hàng tự tìm đến, doanh nghiệp này chủ động tìm đến khách hàng, đặc biệt là làm việc trực tiếp với những chuỗi bán sỉ, thời trang toàn cầu.
Việc này mất khoảng một năm rưỡi. Nếu nhà nước không đứng ra làm nhiệm vụ thông báo cho doanh nghiệp thì những tổ chức như VCCI nên có những buổi tập huấn, thông báo cho doanh nghiệp những vấn đề họ sẽ gặp phải sau TPP, ông Lý cho biết.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến doanh nghiệp cho rằng việc này có thành công hay không là nằm ở quyết tâm của Chính phủ. Đối với quy tắc xuất xứ tính từ sợi (yarn-forward) vốn được xem là trở ngại lớn cho doanh nghiệp may mặc của Việt Nam tận dụng ưu đãi thuế quan từ TPP thì nhiều khả năng doanh nghiệp sẽ phải chống chọi với quy tắc hà khắc này sau khi TPP có hiệu lực.
Bên cạnh việc cập nhật thông báo, cũng có ý kiến cho rằng, điều quan yếu vẫn là nội lực của doanh nghiệp, bởi lẽ khi có hiệp nghị TPP, môi trường kinh doanh sẽ minh bạch, đòi hỏi doanh nghiệp phải có năng lực, thay vì dùng những mưu mẹo để đạt được lợi nhuận như trước đây.
Ngoại giả, cộng với thời gian ân hạn (tức phía Mỹ đồng ý để Việt Nam có thời gian là 3 năm, trước khi đáp ứng lề luật tính từ sợi - pv), Việt Nam sẽ có vài năm để xây dựng nguồn cung vật liệu trong nước. Do đó, họ yêu cầu khi đầu tư xây dựng các nhà máy dệt, nhuộm, doanh nghiệp phải xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn A (tức uống được).
Ông Hùng của Garmex Sài Gòn đề xuất Bộ Công Thương có chính sách đào tạo lao động quản trị, quản lý, thiết kế. Cần nhất là thông báo Theo ông Diệp Thành Kiệt, Phó chủ tịch Hiệp hội Da giày Việt Nam (Lefaso), để tận dụng được TPP, trước nhất doanh nghiệp phải hiểu được ích và bất lợi từ TPP, tức phải theo dõi quá trình thương thảo TPP.
Hiện việc xây dựng các khu công nghiệp dệt nhuộm và thuộc da đang gặp khó khăn khi các địa phương đều không muốn là nơi đặt khu công nghiệp này. Còn ông Lương Văn Lý, Trưởng bộ phận thương nghiệp và Đầu tư của Công ty Luật TNHH Việt Long Thăng, thì cho rằng doanh nghiệp nên theo dõi kết quả thương lượng cũng như xu thế thương lượng để chuẩn bị trước.
Vậy làm sao có thể xây dựng được nguồn cung nguyên phụ liệu trong nước vài năm tới, trong khi 10 năm qua Việt Nam đã thất bại trong việc xây dựng nguồn cung này? Có quan điểm cho rằng hiện đã quá muộn để Việt Nam có thể xây dựng được nguồn cung nguyên phụ liệu dệt may, da giày trong nước.
Nếu tụ tập đào tạo đội ngũ quản lý một cách chính quy thì khi đó nội lực doanh nghiệp cũng sẽ tốt hơn. Hay, những vấn đề về môi trường sẽ không còn tác động gián tiếp đến doanh nghiệp như trước đây, mà với TPP, khách hàng sẽ căn cứ vào nguyên tố môi trường để quyết định có mua hàng của doanh nghiệp Việt Nam không.
Ảnh: Kinh Luân Doanh nghiệp Mỹ chờ dịp từ TPP Việt Nam chỉ tham dự TPP khi đã sẵn sàng Thắc mắc này là một trong các vấn đề được bàn đến nhiều nhất tại tọa đàm “Cập nhật thương thảo TPP - Những đề nghị từ ngành dệt may, da giày và nông nghiệp” do Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online và trọng tâm WTO thuộc Phòng thương nghiệp và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp tổ chức hôm 21-8 tại TPHCM.
Hiện dệt may và da giày là hai ngành được Việt Nam chú trọng trong thương lượng TPP. Về căn bản thì TPP phải quý trọng những gì đã cam kết trong WTO. Theo ông Kiệt từ Lefaso, sau khi đàm phán hiệp định TPP được hoàn tất, các nước TPP phải phê chuẩn Quốc hội. Tuy nhiên, vấn đề được đặt ra là doanh nghiệp sẽ theo dõi và cập nhật thông báo về TPP từ đâu trong khi đàm phán vẫn đang diễn ra, có nhiều thông báo chưa chắc chắn và vẫn đang được các nước dự TPP giữ bí ẩn.
Chẳng hạn như, ngay từ bây chừ Chính phủ phải giao nhiệm vụ cho Bộ Công Thương xây dựng các cụm nguyên phụ liệu dệt may, da giày với thời kì cụ thể, thay vì để địa phương tự quyết như hiện. Thị trường các nước TPP hiện chiếm 41% trong tổng kim ngạch xuất khẩu da giày của Việt Nam. Chẳng hạn như, có những lĩnh vực sẽ bị tác động nhanh hơn hoặc chậm hơn sau khi TPP có hiệu lực, nhưng rút cục bít tất những lĩnh vực này đều sẽ chịu tác động.
Các quy định của TPP sẽ bằng hoặc cao hơn trong WTO. Cần kiên tâm của Chính phủ Bên cạnh vậy của doanh nghiệp, nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp hưởng lợi từ TPP.
Hiện thương lượng TPP đã trải qua 18 vòng. Trong năm 2012 Việt Nam xuất khẩu hàng dệt may với tổng kim ngạch 17,2 tỉ đô la Mỹ, trong đó xuất khẩu sang thị trường các nước TPP đạt trên 10 tỉ đô la Mỹ, tức chiếm 58%. Doanh nghiệp này cũng thương lượng với khách hàng về việc chọn nguồn vật liệu thay thế nguồn cung từ Trung Quốc để chuẩn bị cho việc hưởng ưu đãi thuế quan từ TPP.
Đây được xem là đích khôn cùng tham vọng vì đến vòng 18 vẫn chưa có vấn đề nào được chốt lại.
Còn ông Lê Quang Hùng, chủ toạ HĐQT Garmex Sài Gòn, cho rằng nên có một diễn đàn về TPP để thông báo cho doanh nghiệp cũng như tạo liên kết.