Ngày 10-9, lãnh đạo hải quân Philippines tuyên bố đang đề nghị chính phủ xem xét việc sẽ di dời những khối bê tông này
Mà cũng có thể còn do cuộc gặp gỡ cấp cao trước hết giữa chủ toạ Trung Quốc Tập Cận Bình với Thủ tướng Shinzo Abe bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 (từ 5 đến 6-9-2013).
Ngay sau khi tình hình Syria có dấu hiệu lắng dịu nhờ sự ưng chóng vánh của các bên trước đề xuất của Nga về vấn đề khí giới hóa học của Syria (ngày 9 và 10-9-2013), những dấu hiệu của một cơn bão mới đã lại bắt đầu xuất ngày nay châu Á – thăng bình Dương.
Sự găng sau bầu cử nếu cứ đấu kéo dài tất sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tương lai của giang sơn Chùa Tháp. Ngày 14 và 15-9-2013 vừa qua, tại Tô Châu (tỉnh Giang Tô, Trung Quốc) đã diễn ra phiên họp quan chức cấp cao (SOM) lần thứ 6 và của nhóm làm việc (cấp chuyên viên – JWG) lần thứ 9 giữa ASEAN và Trung Quốc về COC.
Nhưng rồi cũng giống như tên gọi “thanh bình Dương”, bầu trời khu vực bỗng trở nên “nắng đẹp, trời trong”.
Tức khắc, Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đáp trả, Trung Quốc “sẽ không tha đối với bất kỳ hành vi khiêu khích nào” và cảnh báo “Tokyo sẽ phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng”.
Hơn thế, đại diện của lực lượng tuần duyên Nhật Bản (JCG) còn thông báo về khả năng chính phủ Nhật sẽ triển khai nhân viên quốc gia đến đóng tại Senkaku.
Và ngay sau đó, y chang như chịu tác động của “hoàn lưu bão”, một loạt những hoạt động như việc chính quyền Obama tăng cường quân sự tại Đông - Bắc Á, những bàn cãi, cộc hệ trọng tới chủ quyền biển, đảo trên biển Hoa Đông và Biển Đông thực thụ đã khiến cho tình hình khu vực dần trở thành vô cùng căng thẳng.
Sự san sớt và cao hơn là sự cộng tác cũng là điều khôn xiết cần thiết trong quá trình giải quyết các vấn đề của khu vực, kể cả những vấn đề nan giải như tranh chấp biên cương, cương vực.
Thêm nữa, mối quan hệ Philippines – Trung Quốc cũng bắt đầu nóng lên sau những kết tội từ phía Philippines về 75 khối bê tông (mà họ cho là do phía Trung Quốc thả) tại bãi cạn Scarborough. Tuy nhiên, ngay sau đó, ngày 15-9, đảng CNRP đã tổ chức cuộc biểu tình thứ hai với sự tham dự của khoảng 30. Cũng giống như trong việc phòng bão, cần có sự chuẩn bị chu đáo ngay từ khi xuất hiện những dấu hiệu đầu tiên.
Những bất ổn ở Philippines và Campuchia rất có thể sẽ nhanh chóng tác động đến những hoạt động của ASEAN, trước tiên có thể làm đứt quãng lịch trình thành lập các Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.
TS ĐỖ SƠN HẢI. Cho dù chỉ là vài phút bàn bạc không chính thức, nhưng đây là lần trước hết hai nhà lãnh đạo này gặp nhau kể từ khi nhậm chức và bởi thế nó có ý nghĩa rất quan trọng đối với khả năng tháo gỡ tình trạng gần như là tối.
Ngày 12-9, đã có gặp gỡ giữa các tàu bay chống chọi của Nhật Bản với một phi cơ không người lái của Trung Quốc trên không phận gần với vùng biển đang tranh chấp. Còn với những cơn bão chính trị-an ninh là do chính con người làm ra, cho nên chúng ta có thể chủ động khắc phục. Ngày 9-9, bất chấp những lời đe dọa của đảng cứu nguy dân tộc Campuchia (CNRP), Hội đồng Hiến pháp Campuchia vẫn cho ban bố kết quả bầu cử Quốc hội khóa V với chiến thắng thuộc về đảng dân chúng Campuchia.
Cách thức tháo gỡ vấn đề Syria vừa qua đã đem đến cho các nước trong khu vực những bài học quan yếu. Philippines rất có thể lại trở nên một trọng điểm của một cơn bão mới tại khu vực, như vốn đã từng xảy ra từ mấy tháng đầu năm nay. 000 người tại Công viên Tự do (Phnom Penh) để phản đối kết quả bầu cử.
Tình hình dịu lắng của khu vực không biết có phải do thỏa thuận đấu quá trình đàm phán ASEAN – Trung Quốc về Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) mới đạt được nhân chuyến viếng thăm một số nước ASEAN hồi đầu tháng 5 của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, và quan trọng là thỏa thuận này đã được khai triển đúng lịch trình mà hai phía đã cam kết. Sự san sẻ và cao hơn là sự cộng tác cũng là điều khôn xiết cần thiết trong quá trình giải quyết các vấn đề của khu vực (ảnh: internet) Có vẻ như trong năm 2013 này, châu Á – Thái Bình Dương bước vào mùa mưa bão hơi sớm, khi mà ngay từ đầu năm khu vực đã phải hứng chịu một cơn bão với tên gọi “cuộc khủng hoảng trên bán đảo Triều Tiên”.
Sức gió mạnh kinh khủng của cơn bão này đã khiến cho không chỉ vớ khu vực mà thậm chí trên một diện rộng toàn cầu đứng trước tình trạng “bên miệng hố chiến tranh” suốt trong gần ba tháng.
Cùng với việc phát hiện ra hai khối chất nố đặt đối diện tòa nhà Quốc hội trước đó, hôm 13-9, tình hình Campuchia thời hậu bầu cử đang cho thấy những dấu hiệu bất ổn.
Điều trước tiên cần nhận thức được chừng độ hiểm nguy của những dấu hiệu trên đây, bởi nếu để chúng phát triển và nhất là khi đã lây lan thì chắc chắn sẽ rất khó giải quyết. Bao tay Nhật – Trung dần đang quay trở lại. Hẳn nhiên, như một lẽ thường ngày trong mùa mưa bão, những ngày trời đẹp là rất hiếm, thậm chí thỉnh thoảng, đấy có khi lại còn là một dấu hiệu cảnh báo chuẩn bị có một cơn bão mới.
Bắt đầu từ chuyện chính phủ Nhật Bản tái khẳng định chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nhân dịp kỷ niệm một năm quốc hữu hóa quần đảo này. Tỉnh thành lớn miền Nam Zamboanga gần như tê liệt và mãi tới ngày 16-9, quân đội chính phủ mới kiểm soát được hoàn toàn Thành phố.
Dẫu châu Á – thanh bình Dương là nơi nhiều bão tố, song lịch sử loài người đã chứng minh, kết đoàn là điều kiện tối quan yếu để con người có thể vượt qua mọi bão giông. Từ ngày 9-9, tình hình Philippines bỗng trở thành hết sức bao tay bởi việc bùng phát trở lại những cuộc giao đấu dữ dội giữa quân đội chính phủ với các tay súng của chiến trường phóng thích dân tộc Moro (MNLF).
Chưa biết hậu quả của những cuộc xuống đường do đảng CNRP đề xướng sẽ ra sao, nhưng Bộ giáo dục Campuchia đã phải cho dời ngày thi (theo dự kiến là ngày 16 và 17-9) tốt nghiệp trung học cơ sở sang tận ngày 26 và 27-9. Tình hình châu Á – thăng bình Dương lại tiếp kiến có những dấu hiệu bít tất tay phần đông vẫn chỉ vì xoay quanh câu chuyện ích của mỗi nước.
Điều cần nhấn mạnh ở đây là, với những cơn bão thường nhật do thiên nhiên tạo ra, chúng ta chỉ biết gồng người lên để khắc phục một cách tiêu cực. Nếu chính phủ Philippines ưng đề nghị này thì kiên cố tình hình tranh chấp giữa hai nước sẽ lại càng phức tạp trong bối cảnh Tòa án quốc tế vẫn xem xét đơn kiện Trung Quốc của Philippines.
Song song, ngày 14-9, dưới sự chủ tọa của Quốc vương Norodom Sihamoni, hai nhà lãnh đạo hai đảng đối lập Hun Sen và Sam Rainsy đã có cuộc đàm đạo 30 phút.
